|
|
|
|
| |
|
Een eigen CD Uitbrengen
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Door Claar Urbanus Je hebt als koor muziek opgenomen
en de opnamen zijn gemasterd. Nu kun je de cd gaan
uitbrengen. Hoe regel je dat en wie zit er eigenlijk op die
cd te wachten? |
|
|
|
Tips en trucs van profs
Als een koor een cd ‘in eigen beheer’ maakt, zijn
de kosten en inkomsten voor rekening van het koor. ‘Eigen
beheer’ klinkt alsof je zo’n cd zelf wel even kunt regelen,
maar dat is minder makkelijk dan het lijkt. Als de opnamen
goedgekeurd zijn volgt nog een hele trits aan regelwerk,
creativiteit en keu-zes voor je uiteindelijk een mooie cd in
handen hebt. Zaken die je allemaal zelf kunt uitzoeken, maar
waarvoor je ook een coördinator in de arm kunt nemen die de
weg weet en alles voor je kan regelen. Zo iemand is Hans
Schiessl van Impalex Media. Hij legt uit wat de stappen
zijn. ‘Na de opname en eventuele mastering heb je een
zogeheten pre-master. Als die van goe-de kwaliteit is, kan
daar een glassmaster van gemaakt worden, de moeder-cd die
als basis dient voor het persen. Op internet barst het van
de bedrij-ven waar je je cd kunt laten persen, de een nog
goedkoper dan de ander. Het technische werk zal overal wel
van dezelfde kwaliteit zijn, want bij het persen kan niet
zoveel mis gaan. Waar wel verschil in zit, is de service die
ze je bieden.’
STEMRA
Wat voor service heb ik dan nodig? Hans Schiessl: ‘Een
belangrijke service is de betaling van je mechanisch
reproductierecht. Iedereen die muziek op een geluidsdrager
zet, moet dat opgeven aan STEMRA. Deze organisatie zorgt
ervoor dat de componisten, arrangeurs, tekstdichters en
uitgevers het bedrag krijgen uitbetaald waar ze recht op
hebben. Je moet eerst toestem-ming krijgen van STEMRA voor
je kunt gaan persen. Dat kan zo drie weken duren. Een goed
persingsbedrijf regelt die STEMRA-afdracht snel.’ Maar die
afdracht geldt toch alleen voor componisten die 70 jaar of
korter dood zijn of nog leven? Hans Schiessl: ‘Klopt. Toch
moet je voor een cd met bijvoorbeeld louter Mozart de werken
ook aanmelden. De uitkomst zal zijn dat je niets hoeft te
betalen.’ STEMRA op de cd vermelden is verplicht bij een
productie in eigen beheer. Zo geef je aan dat de werken op
de cd zijn opgegeven bij STEMRA.
|
|
|
|
De verpakking
Een andere belangrijk punt: het artwork - het begeleidende
boekje bij de cd. Wordt dat alleen een blaadje met een voor-
en achterkant of een boekje van minstens vier pagina’s? Er
is van alles mogelijk. Hans Schiessl: ‘Van tevoren moet je
bedenken wat je met de cd wilt. Is die alleen voor eigen
kring bestemd of wil je de cd gebrui-ken om hogerop te
komen? Ik zie |
|
 |
|
|
|
steeds vaker dat koren
een cd maken in plaats van op tournee te gaan. De opnamedagen
ervaren ze als een gezellig ‘uitje’ waaraan ze ook nog een
tastbare herinnering overhouden. Voor zo’n cd zijn de eisen aan
de vorm-geving minder hoog dan voor een cd die je naar
radiozenders en mogelijke sponsors stuurt. Dan moet je echt aan
een full-colorboekje denken. Het ge-beurt wel dat een koor zegt:
het hoesje hebben we al klaar! En dan krijg ik een Word-bestand
toegestuurd. Daar heeft een drukker niets aan. Het ont-werp voor
het artwork moet opgemaakt zijn in een professioneel
vormge-vingsprogramma waarmee de drukker een kleurgescheiden pdf
krijgt met paskruizen en een goede resolutie. Dit klinkt
allemaal ingewikkeld, maar een echte vormgever weet precies wat
ik bedoel.’ En het doosje, wat is daar-voor de beste keuze? Hans
Schiessl: ‘Het meest gangbaar is de zogeheten jewelbox, het
gewone cd-doosje. Je kunt die ook in een extra platte vorm
krijgen: de slimline. Wil je de cd alleen voor promotie
gebruiken, dan kun je kiezen voor een goedkopere vorm, een
kartonnen hoesje waar de cd los in gaat. Daarnaast zijn er nog
andere vormen die een luxere uitstraling heb-ben, bijvoorbeeld
de digipak, waarbij de cd in een boekje zit of de digisleeve,
waarbij de cd in een hoesje zit.’
En dan?
En dan is de cd klaar. Wat doe je nu met dat prachtige product?
Hans Schiessl: ‘Veel koren doen het zo: ieder koorlid moet een
aantal cd’s afne-men om te verkopen aan familie en vrienden. Je
kunt de cd ook verkopen bij je concerten of via een lokale
winkel die past bij de signatuur van je koor. Misschien een new
age-winkel of een evangelische boekhandel. Ook je eigen koorsite
is een prima verkoopkanaal. Vanaf 2011 veranderen de re-gels
daarvoor, maar op dit moment mag je op je site zoveel muziek
laten ho-ren als je wilt. Commercieel gezien is het natuurlijk
slimmer om alleen maar een tipje van de sluier op te lichten. Er
zijn ook sites waar je een link naar je eigen koorsite op kunt
zetten, zoals
www.koormuziek.startpagina.nl. Je kunt je koor ook gratis op
www.vocalweb.eu
registreren. Daar kun je een portfolio aanmaken en een deel van
je cd uploaden, met een link naar je site.’ Er zijn honderden
digitale verkoopkanalen waar je muziek kunt downloaden, zoals
iTunes. Heeft het zin om de cd aan te bieden via zo’n
downloadportal? Hans Schiessl: ‘Het lijkt me van niet. Met alle
respect, doorsnee amateur-koormuziek, dat downloadt bijna
niemand, dus bespaar je het geld en de moeite...’
Aliud Records: cd’s met een verhaal
|
|
|
|
 |
|
Kun je als amateurkoor je cd ook laten uitgeven door een
officieel cd-label? Als je heel goed bent, zou het kunnen,
vindt Jos Boerland. Hij is eigenaar van Aliud Records, een
klein cd-label dat instrumentale en vocale juweeltjes
uitgeeft. ‘Een goed ama-teurkoor heeft soms meer lef dan een
professioneel koor. Het beperkt zich niet tot het ijzeren
repertoire, wat professionele koren soms wel moe- |
|
|
|
ten doen omdat het publiek of de subsidiegever dat vraagt. Dat
stopt de ver-nieuwing en dat vind ik jammer.’ Jos Boerland werkt
met professionele en-sembles en koren en soms ook met
amateurkoren, maar dan wel ‘de boven-laag’ zoals hij zelf zegt.
Zo maakte hij cd’s met Cantatrix, Projectkoor Opus en het
William Byrd Vocaal Ensemble. ‘Een goed amateurkoor onderscheidt
zich met name van een professioneel koor door een langere
voorbereiding. Soms geeft dat juist een boeiender resultaat.
Misschien wel doorleefder, omdat er meer tijd was om na te
denken over de vraag: waarom doen we het zo? Maar amateurkoren
presteren wel eens minder op individueel niveau. Een solo van
een koorlid op een professionele cd is niet altijd verstandig,
je kunt daarvoor beter een beroepszanger uitnodigen.’
Publiciteit van België tot Japan
Een koor dat bij Aliud een cd mag maken, kan rekenen op een berg
aan pu-bliciteit. ‘Wij doen zelf de marketing. De cd gaat naar
alle kranten en radio-stations in Nederland, mijn
contactpersonen daar weten wat ze aan me hebben. Binnenkort gaat
onze catalogus mee met [Klassieke Zaken], het blad van de
klassieke muziekhandel, daar loop je dan ook in mee. Nieuwtjes
over de koren zet ik in onze nieuwsbrief. En de cd ligt in
winkels over de hele wereld, van België tot Japan. Hopelijk
komen daar voor de koren con-tacten uit voort, concerten.’
Hoeveel cd’s verkoop je? ‘Dat is een kwestie van jaren. Als na
één jaar de eerste oplage van duizend uitverkocht is, dan stopt
het bij het koor: oké, dat was een leuk project en de kosten
zijn eruit, nu gaan we iets nieuws doen. Maar voor mij betekent
het: bijpersen! Ik maak cd’s die dertig jaar mee moeten gaan.’
Wat is voor Jos Boerland een interes-sant project? ‘Ik zoek
programma’s die er toe doen en waar een verhaal in zit. Muziek
rond één componist bijvoorbeeld, of een zelden uitgevoerd werk.
Het gaat mij erom dat de muziek wordt geleefd en beleefd, dat
het spannend is om naar te luisteren. En heel belangrijk: het
koor moet muzikaal en be-stuurlijk goed in elkaar zitten. Het
artistieke beleid moet een richting hebben: waarom doen we dit?’
Een goed amateurkoor met een interessant project kan via de mail
een visje uitgooien bij Aliud. Wat zijn de kosten? ‘Het koor
regelt en bekostigt een opnamelocatie voor drie à vier dagen, de
benodigde instrumenten, solisten en onderdak. Wij zorgen voor de
opnamen, de bege-leiding van het koor, het drukwerk, de
marketing, de verkoop.’ Wat levert het een koor op? ‘Een mooie
cd, publiciteit, contacten, mogelijk zelfs concerten.’ Op jullie
site staan geen geluidsfragmenten? ‘Klopt, daar zit te veel
admini-stratieve rompslomp aan vast. Wij regelen dat de cd op
downloadportals als iTunes komt, dat krijg je als individu niet
voor elkaar.’
Meer info op:
www.aliudrecords.com. Opnamen van Aliud zijn tegen betaling
te downloaden op
www.iTunes.com,
www.theclassicalshop.net en
www.linnrecords.com
Uit: Zing Magazine 31, maart/april 2010 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
Wat staat er in een cd-boekje?
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
Op de voorkant de naam van de cd, de
uitvoerenden (koor, dirigent, solisten, orkest) - foto of
illustratie. Binnenin de uitvoerenden: koor (evt. alle
namen), dirigent, solisten, orkest (evt. alle namen) evt.
met een korte cv - toelichting bij het programma -
teksten van de uitgevoerde werken - de producenten -
de masteringstudio - de opnamestudio - de vormgever - foto’s
van de uitvoerenden met de naam van de fotograaf erbij. Op
de achterkant de playlist van de cd - de uitvoerenden (koor,
dirigent, solisten, orkest) - datum en locatie van de opname
- de website van het koor - de producenten - de barcode (als
de cd in de winkel komt te liggen) en op de cd zelf: STEMRA. |
|
|
|
|
|
|
|
| |
Praktisch
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
De maximale bruikbare lengte van een cd
is 74 minuten. Voor de kosten van het uitbrengen van een cd
moet je vanaf de pre-master rekenen op
€ 750 tot € 1500, afhankelijk van het drukwerk, het soort
doosje en de vormgeving. De gemiddelde produc-tietijd is
ongeveer 10 werkdagen. |
|
|
|
|
| |
Publiciteit
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
Maak je een
opname samen met een orkest, solisten of andere musici, zorg dan
voor goede afspraken. Het kan zijn dat de andere uitvoerenden
niet op de cd willen omdat de live-opname niet van voldoende
kwaliteit is of niet representatief genoeg is. Je moet er niet
aan denken dat de cd klaar is en de musici je verbieden om de
muziek te verspreiden! Zoek de publiciteit: stuur de cd op naar
de lokale en regionale radiozenders, en naar het lokale
huis-aan-huisblad en het regionale dagblad, met een kort
persbericht erbij over het koor en de site waar je de cd kunt
bestellen. Wie weet plaatsen ze een bericht of bespreken de cd.
En natuurlijk: stuur de cd naar Zing Magazine! De redactie
recenseert een selectie van de binnengekomen cd’s.
Hans Schiessl is directeur van Impa-lex Media in Arnhem. Hij is
ook de initiatiefnemer en webmaster van
www.vocalweb.eu. Deze site is
een digitaal ontmoetingspunt voor vocalis-ten en koren. |
|
|
|
|
| |
Artikelen Zoeken
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
Artikelen Aanmelden
|
|
|
|
|
| |
Heeft u zelf interessante artikelen
geschreven over zingen of kent u artikelen over zingen die u voor deze rubriek wilt
aanmelden, laat het ons dan
hier
weten!
|
|
|
|
|
| |
Repertoire en Meer ...
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
Multi Mix Music
biedt u een zeer uitgebreide collectie aan
eigentijds en klassiek repertoire. Maar u kunt ook bij ons
terecht voor Tipboeken, CD-consultancy en nog veel meer ...
Bezoek daarom nu onze geheel
vernieuwde site.
|
|
| |
|
|
|
