|
|
Koorkleding: Maximaal Effect met Minimale Middelen
|
|
|
|
|
|
|
|
In het programma Korenslag kregen de finalisten op het laatst
nog even een ‘make-over’. Is het visuele aspect van een
kooruitvoering werkelijk zo be-langrijk? Dat
hangt af van het verhaal dat je wilt vertellen. Een kijkje
in de kledingkast van een popkoor, een theaterkoor en een
kamerkoor.
Het Popkoor: ‘We kleden ons in
anderhalve minuut om’
De aankleding van een uitvoering is de laatste
jaren veel meer gaan leven.’ Aan het woord is Carla Cobussen,
tot voor kort directeur van BALK, de bond voor lichte
muziekkoren. In dat werk heeft ze ervaren hoe belangrijk de
vraag ‘wat doen we aan’ is. ‘Het is niet eenvoudig om iets
bijzonders met kleding te doen, zeker niet als je met
veertig of zestig mensen bent. Daarom is het slim om uit te
gaan van wat de koorleden in hun kast hebben hangen. Het
beste kun je werken met een simpel basisgegeven als één
kleur of stof – denim bijvoorbeeld – en daarmee gaan
spelen.’ Meer kleuren gebruiken kan ook, maar in dat geval
moeten die wel dezelfde nuance hebben, bijvoorbeeld echt
knallend of echt pastel zijn, aldus Cobussen.
|
|
|
|
 |
|
|
|
Kledingpolitie
Als lid van popkoor Switch uit Nijmegen kent Carla Cobussen
de mogelijkhe-den en beperkingen van koorkleding uit eigen
ervaring. Het koor wisselt tijdens een uitvoering acht à
negen van outfits. ‘Dat is wel ongeveer de grens, tien keer
verkleden wordt echt te veel. Tijdens solo’s of
instrumentale intermezzo’s kleden we ons in anderhalve
minuut om. Dat geeft behalve spanning een enorme kick. Zo
verrassen we het publiek, want de nummers van popkoren zijn
meestal vrij bekend. De kleding moet de muziek onder-teunen,
die blijft uiteraard het belangrijkst. De regie komt vaak
met de eerste ideeën, die de kledingcommissie - bij Switch
wel de kledingpolitie genoemd – dan tot in details uitwerkt.
Als het goed is vormen kleding, regie, licht èn muziek een
doortimmerd en overtuigend geheel. Switch deed ooit een
James Bond-medley waarbij alle dames een zelfgemaakte
galajurk droegen en de heren een smoking. Maar het kan
natuurlijk ook eenvoudiger. Uiteinde-lijk wordt de
kledingkeuze vooral bepaald door de hoeveelheid tijd,
creativi-teit èn geld. Voor kleine zanggroepen kan een
kledingverhuurbedrijf heel goed uitkomst bieden', vindt
Cobussen.
Variatie
De mogelijkheden voor variatie in de kleding zijn legio.
‘Een groter koor kan bijvoorbeeld heel goed voor drie
kleuren kiezen. Door zangers in wisselende groepjes op te
stellen krijg je telkens een ander kleurbeeld. Het
totaalbeeld moet afwisselend zijn, maar samenhang is
minstens zo belangrijk. Bij verschillende kleuren kan
iedereen dezelfde accessoires dragen, dat brengt rust in het
beeld. Of andersom: iedereen is in het zwart, maar heeft
verschillende goudkleurige accessoires. Niet iedereen hoeft
ook een accessoire te hebben, het heeft al effect bij een
aantal mensen.’ Carla Cobussen denkt dat heel wat koren
intussen beschikken over een voorraad verkleedkleren: ‘Er
ligt bij mensen van alles op zolder. Bij BALK had ik het
plan om daarvoor een ruildatabase op te zetten. Dat lijkt me
nog steeds een goed idee'.
Het theaterkoor: ‘Het effect maak
je met z’n allen’
‘Bij alles wat ik vormgeef, ga ik uit van het verhaal dat
verteld wil worden.’ Claudia de Vos is als professioneel
theatervormgever aangetrokken door vocal group BeSharp!.De
tafel in haar studio is bezaaid met foto’s, voor- |
|
|
|
beelden uit haar veelzijdige prak-tijk.‘Ik probeer
altijd met minimale middelen een maximaal effect te krijgen,
ook omdat het budget meestal niet groot is. Om dat effect te
bereiken zoek ik naar arche-typische beelden. Het beeld van
een chique lobby creëer je met een roodfluwelen achterdoek,
een rode loper en een paar tropische planten. Met een foute
bril, een badge en |
|
 |
|
|
|
een meetstok zien zangers er in een handomdraai uit als
laboranten.’ Een uitvoering van BeSharp! begint altijd met
een idee over een thema. Dat idee werken de dirigent,
regisseur en vormgever vervolgens gezamenlijk uit tot
concrete plannen voor een muzikaal én theatraal interessante
voorstelling. ‘Voor kleding heb je specifieke kennis van
zaken nodig, over de mode van vroeger en nu, over
kostuumhistorie en over stoffen. Wat doet een kostuum met
een lichaam, hoe valt de stof? Ik kan wel een specifiek
beeld voor ogen hebben, maar de kleding moet voor de zangers
wel comfortabel zijn.’ Dat luistert overigens bij amateurs
nauwer dan bij professionele zangers of acteurs, heeft ze
gemerkt. ‘Professionals zijn vakmatiger bij een productie
betrokken. Amateurs voelen zich eerder ongemakkelijk als ze
kleren aankrijgen die ze niet bij zichzelf vinden passen.’
Bij de voorstelling Golven - over een gestrande technicus à
la Robinson Crusoe - kregen de dames een redelijk gewaagde
outfit aan. Strakke broeken met topjes, en niet iedereen
heeft maatje 38. ‘Dat is voor sommigen even moeilijk. Ik
probeer altijd te zoeken naar een oplossing die bij iemand
past, maar leg ook uit dat niet het individuele beeld
belangrijk is. Het gaat om het totaalbeeld, het effect maak
je met z’n allen. In die professionaliteit kun je een groep
absoluut opvoeden.’ Claudia de Vos maakt daarom ook strikte
afspraken over de make-up, en de kousen worden centraal
ingekocht. Petticoats
Props of attributen zijn onontbeerlijk, net als één soort
basiskleding. Die hoeft niet duur te zijn. De little black
dress van de vrouwen van BeSharp! werd voor twintig euro
gescoord bij H&M. Bij de voorstelling De Finalisten droegen
zij daaroverheen vijftigerjaren zwart-witte rokken met
petticoats; de mannen hadden overhemden van dezelfde
stoffen. ‘Dat was de basiskleding van de voorstelling. Maar
bij een gospelscène gingen de petticoats en schoenen uit,
een witte sjaal ging om en daar stond meteen een
gospelkoor.’ Klassieke koren kunnen volgens Claudia meer met
kleding doen dan het handige, maar tamelijk obligate ‘zwart
met een accent’. ‘Denk na over wat je wilt vertellen, zoek
naar een andere definitie van klassiek. Een koor dat muziek
uit de hele wereld zingt kan zich bijvoorbeeld in kleding
uit alle windstreken tooien. Muziek van louter Nederlandse
componisten vraagt om beelden die dat gegeven ondersteunen.’
Dus een koor op klompen? ‘Waarom niet? Maar plak er dan wel
rubber onder!’
Het kamerkoor: klassiek en toch
feestelijk
De meeste klassieke koren gaan qua kleding voor
zwart, met hooguit een kleuraccent: een sjaal, een corsage,
een vlinderdasje. Iedereen zoekt in zijn |
|
|
|
 |
|
of haar klerenkast en daarmee basta, want opvallende kleding
leidt de aandacht maar af van de muziek. Een
onterechte angst,
vindt theater-vormgever Claudia de Vos, maar wel begrijpelijk
gezien de traditie waaruit deze koren voortkomen. Dat er
iets |
|
|
|
meer mogelijk is dan zwart-met-kleuraccent blijkt uit het
verhaal van Leny Noordermeer. Zij is de
‘kledingfunctionaris’ van het Utrechts Vocaal Ensemble (UVE).
Geen uniform
Leny Noordermeer: ‘De kwestie koorkleding kwam ieder jaar terug
op onze ledenvergadering. Toen zijn we maar eens gaan nadenken
over vragen als: wat voor koor en mensen zijn wij en in welke
kleding voelen we ons op ons gemak. We zochten naar een stijl
die tot uniformiteit maar niet tot een uniform leidde en kwamen
uit op iets dat feestelijk en klassiek was, qua kleur én stof.’
Zodat sinds een paar jaar de mannen optreden in een zwarte broek
en een zwart overhemd – één knoopje los – en vrouwen in zwarte
broek en een paarse blouse of jasje, gemaakt van dezelfde zijden
stof. ‘Alle blouses en jasjes zijn verschillend van model. Met
elke vrouw is overlegd wat ze het leukst vond. De blouses en
jasjes hebben we vervolgens met een paar handige mensen zelf
gemaakt. Omdat de kleding nog een aantal jaren moet meegaan heb
ik extra stof gekocht, voor eventuele nieuwe leden.’
Leny kan zich goed voorstellen dat je als koor een concertthema
tot uiting laat komen in de kleding. Dat je bij een programma
rond Maria bijvoorbeeld werkt met lichtblauw en bij liederen
over de zee met iets blauw-wit gestreepts. ‘Maar dan moet je ook
kiezen voor een vrijere kooropstelling en voor regie, anders ben
je hooguit een verkleed koor.’
Door: Diet Scholten
Bron:
ZINGmagazine |
|
|
|
|
|
|
|
ZINGmagazine
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
Veel van de artikelen die je hier leest komen uit ZINGmagazine, een tijdschrift voor iedereen die van
zingen houdt. Van koorzangers en -zangeressen, tot duo en
grootkoor, van smartlap tot oratorium; voor solisten op het
podium en in de badkamer, maar ook voor dirigenten,
zangdocenten.
Meer
...
|
|
|
|
|
|
Artikelen Zoeken
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Artikelen Aanmelden
|
|
|
Wij zijn altijd op zoek naar nieuwe artikelen. Heeft u zelf interessante
leuke en/of verrassende artikelen
over zingen - of heeft u daarvoor suggesties - en wilt u die
delen met uw mede zing.nl'ers, laat het ons dan
hier
weten. Alvast bedankt!
|
|
|
VoicEmail
|
|
|
Op de hoogte blijven van het laatste vocale nieuws? Neem
hier geheel vrijblijvend
een gratis abonnement op VoicEmail, de e-mail nieuwsbrief voor
Zingend Nederland.
|
|
|
|
|
|
Repertoire en Meer ...
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Multi Mix Music
biedt u een zeer uitgebreide collectie aan
eigentijds en klassiek repertoire. Maar u kunt ook bij ons
terecht voor Tipboeken, CD-consultancy en nog veel meer ...
|
|
|
|
|
|